Την περίοδο την πανδημίας διάφορες καταστάσεις – νοσολογικές οντότητες βγαίνουν στην επιφάνεια και γίνονται πιο γνωστές στο ευρύ κοινό, όπως το σύνδρομο Guillain – Barré. Πρόκειται για μία φλεγμονώδη πάθηση περισσοτέρων νεύρων που ξεκινά με μουδιάσματα ή ήπια αδυναμία στα άκρα και επεκτείνεται σε όλο το σώμα ως και τους αναπνευστικούς μύες. Πρόκειται για αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, που μπορεί να ενεργοποιηθεί και από κάποιο εμβολιασμό.
Τι προκαλεί το σύνδρομο Guillain – Barré;
Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι το σύνδρομο έχει ανοσολογική βάση, δηλαδή κύτταρα του ανοσοποιητικού επιτίθενται σε νευρικά κύτταρα του οργανισμού και επηρεάζουν τη λειτουργία τους. Συχνά συμβαίνει 7-10 ημέρες μετά από κάποια φλεγμονή, όπως ερπητοιός ή ιός που προσβάλει το έντερο ή πολύ συχνά και ιός που προσβάλει το αναπνευστικό, όπως ο COVID-19.
Σχετίζεται το σύνδρομο με το εμβόλιο κατά του COVID;
Πράγματι υπάρχουν αναφορές σχετικά με το εμβόλιο της Johnson & Johnson ότι ενοχοποιείται για 100 περιπτώσεις της νόσου Guillain – Barré μεταξύ των 12,5 εκατομμυρίων ληπτών στις ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι 95 άτομα χρειάστηκε να νοσηλευτούν, μόνο ένα άτομο δεν είχε καλή έκβαση της νόσου. Ο κίνδυνος είναι πολύ μικρός, λαμβάνοντας υπόψη ότι ετησίως έτσι κι αλλιώς καταγράφονται στις ΗΠΑ γύρω στα 3000 περιστατικά. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, και ο ίδιος ο COVID μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο Guillain-Barre .
Ποια συμπτώματα μας υποψιάζουν σχετικά με το σύνδρομο μετά από εμβολιασμό και γενικότερα;
Αρχικά μπορεί να παρουσιαστεί:
Αδυναμία στα άνω και κάτω άκρα
Μουδιάσματα και πόνοι στα άνω και κάτω άκρα
Στην πορεία μπορεί να παρουσιαστεί:
Αδυναμία στα πόδια που εξαπλώνεται στο άνω μέρος του σώματος. Ασταθές περπάτημα ή ανικανότητα στο περπάτημα ή το σκαρφάλωμα. Δυσκολία με κινήσεις των ματιών ή του προσώπου, κατά την διάρκεια της ομιλίας, του μασήματος ή της κατάπωσης. Δυσκολία στον έλεγχο της ουροδόχου κύστης ή στις κενώσεις.
Αδυναμία που προχωράει και πιο κεντρικά, στον κορμό, ακόμα και στους μύες της αναπνοής.
Πρόβλημα στη βάδιση
Πρόβλημα στην κατάποση και ομιλία.
Ακράτεια, υπόταση
Τις περισσότερες φορές και μετά από έγκαιρη διάγνωση ο ασθενής λαμβάνει αποτελεσματική θεραπεία και δεν εξελίσσεται η επικίνδυνη αυτή νευρολογική νόσος.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου;
Το αναμνηστικό ιστορικό και η κλινική εξέταση θα θέσουν την υποψία. Τη διάγνωση θα σφραγίσει το μυογράφημα και ειδικά το νευρογράφημα με τα χαρακτηριστικά του ευρήματα, όπως και η οσφυονωτιαία παρακέντηση. Η τελευταία γίνεται σε περιβάλλον νοσοκομείου. Ανάλογα με την περίπτωση υπάρχουν επιπλέον ειδικές εξετάσεις αίματος.
Πώς θεραπεύεται το σύνδρομο Guillain – Barré;
Η κύρια θεραπεία είναι οι ανοσοσφαιρίνες. Με απλά λόγια πρόκειται για διαλύματα αντισωμάτων που ομαλοποιούν την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού. Για ασφαλή χορήγηση η θεραπεία γίνεται σε νοσοκομειακό πάντα περιβάλλον. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις γίνεται πλασμαφαίρεση, ενώ σε περιπτώσεις όπου διαρκούν εβδομάδες ή χρόνια για τα συμπτώματα βοηθά η κορτιζόνη.
Σίγουρα η φυσικοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο. Επιπλέον θεραπείες, όπως π.χ. αντικαταθλιπτικά, χορηγούνται ανάλογα την περίπτωση.
Ποια είναι η γενική πρόγνωση του συνδρόμου;
Παρά τη βαρύτητα των συμπτωμάτων που μπορεί να εμφανιστούν, ένα 70% περίπου των ασθενών αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη παρακολούθηση από το θεράποντα νευρολόγο και μετά από αρκετό διάστημα. Υπάρχει ωστόσο ένα 20% ή και παραπάνω που δεν ανακάμπτει πλήρως από την κατάσταση, ενώ ένα 2-3% των περιπτώσεων μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ωστόσο η πλειοψηφία έχει πολύ καλή πρόγνωση με τη συνεργασία και στήριξη τόσο του θεράποντος νευρολόγου όσο και της οικογένειας.
